dinsdag 11 november 2008

Tulbanden onder het gasmasker

Tulbanden onder het gasmasker

Wie aan de Eerste Wereldoorlog denkt ziet Fransen, Britten en Duitsers vastgelopen in de Vlaamse modder. Maar al te vaak wordt vergeten dat er ook meer dan 600.000 koloniale soldaten dienden in België, gerekruteerd in de koloniën van Frankrijk en Groot-Brittannië.

Vijftig verschillende etniciteiten werden ontdekt bij recent onderzoek: Senegalezen, Indiërs, Japanners, Eskimo's, Vietnamezen, Maori's. Uit Amerika, Afrika, Australië, zelfs Fiji, letterlijk aan de andere kant van de globe.



Racisme
Angstig en afgunstig keek Duitsland naar de gekleurde troepen. Afgunstig omdat Duitsland de oorlog mede was begonnen omdat men zich verlekkerde aan de koloniale rijkdom van de vijand.

Angstig omdat geldende racistische ideeën de exotische volkeren woeste eigenschappen toedichtten: Westerse vrouwen zouden niet veilig zijn voor hun onbedwingbare lusten, ze zouden de oren van hun vijanden afhaken.

Ook binnen de eigen rangen heerst racisme: de Britten weigerden zwarte troepen in te zetten tegen de blanke Duitsers. Zwarte Franse troepen werden als tweederangs militairen behandeld: slechts veertien graven zijn bekend, terwijl er tienduizenden gediend hebben.

Ontoereikend
De koloniale troepen namen hun eigen tradities mee naar Vlaanderen. Als het even kon werd de lichamen van gesneuvelde Sikhs uit India gecremeerd. Mocassins maakten deel uit van het uniform van Indiaanse soldaten uit de VS. Tulbanden werden over de gasmaskers gedragen.

Helaas bleek ook maar al te vaak dat de traditionele manier van oorlog voeren van deze soldaten ontoereikend was op het moderne slagveld. Indiërs schoten in het begin op elk passerend vliegtuig, hoe hoog het ook vloog. Geharde ruiters uit de Maghreb bleken nutteloos tussen de loopgraven.

De Grote Oorlog eiste zijn tol. Alle jonge mannen probeerden ver van huis in de loopgraven te overleven, maar we kunnen ons alleen maar voorstellen hoe moeilijk het moet zijn geweest voor deze vergeten strijders.

Dominiek Dendooven en Piet Chielens - Vijf continenten in Vlaanderen, Lannoo, ISBN: 9789020982749, €29,95

Geen opmerkingen: